PROGRAMY WŁASNE
Realizacja programu własnego z zakresu edukacji regionalnej „Kolbuszowa moim miejscem na ziemi”
Opis programu
Program z zakresu edukacji regionalnej realizowany był w terminie od 12.09.2017r. do 14.06.2018r. w Przedszkolu Niepublicznym p.w. św. Józefa w Kolbuszowej. Skierowany był do dzieci przedszkolnych w wieku 4-6 lat, jako że grupa przedszkolna jest mieszana.
W dobie łatwego przenikania się kultur i integracji z innymi krajami Europy ważne jest, aby dziecko miało poczucie własnej tożsamości narodowej, by poznając „obce” kochało co „swoje”. Dla ukształtowania tej tożsamości narodowej sprawą bardzo istotną jest związek z własnym regionem. Poznanie kultury własnego regionu, winno się rozpocząć już w przedszkolu, kiedy dziecko jest otwarte na nowe doświadczenia, a co najważniejsze rozpoczyna się kształtowanie poczucia systemu wartości i przynależności do konkretnego miejsca. Tradycje, zwyczaje i sztuka ludowa są częścią historii i kultury narodowej, poznanie jej jest jednym z elementów, który ma wpływ na budzenie świadomości narodowej. Ukazywanie dzieciom tego, co w ich rodzinnej miejscowości jest piękne i godne zainteresowania, to najprostszy sposób budowania podstaw patriotycznych uczuć.
Program ten zakładał ścisłą współpracę z rodzicami oraz środowiskiem lokalnym. Jest zgodny z Podstawą Programową Wychowania Przedszkolnego.
Cel programu
Głównymi celami programu „Kolbuszowa moim miejscem na ziemi” było rozbudzenie wśród dzieci miłości przywiązania do swojego miasta i regionu. Wśród celów szczegółowych realizowane były:
- Wzmocnienie więzi uczuciowej z rodziną,
- Zapoznanie z najbliższą okolicą, historią, legendami, zabytkami, słynnymi postaciami historycznymi, artystami itp.,
- Wpajanie szacunku dla symboli narodowych,
- Zapoznanie ze zwyczajami, tradycjami lokalnymi związanymi z obchodzeniem różnych świąt,
- Przybliżenie dorobku kulturowego.
Przebieg realizacji programu
Z obserwacji prowadzonych w trakcie realizacji programu własnego wynika, że dzieci bardzo chętnie i systematycznie brały udział w realizacji bloków tematycznych poświęconych edukacji regionalnej. Treści programowe zostały podzielone na trzy główne obszary wzajemnie się przenikające:
- I. Moje miejsce zamieszkania
- II. Kolbuszowa jedno z miast Polski
- III. Kultywowanie tradycji i zwyczajów
Przez cały czas obowiązywania programu w biblioteczce przedszkolnej były albumy, atlasy, przewodniki po Polsce i Kolbuszowej, teksty legend, podań. Podczas codziennego czytania, dzieci były również zaznajamiane z tymi pozycjami. Biblioteczkę uzupełniali także rodzice.
Dzieci aktywnie uczestniczyły w proponowanych zadaniach. W ramach programu dzieci zwiedzały miasto, odwiedzały różnorakie miejsca i instytucje w Kolbuszowej: Poradnię Psychologiczno- Pedagogiczną, Starostwo Powiatowe, Miejską i powiatową Bibliotekę Publiczną, Farę p.w. Wszystkich Świętych, Miejski Dom Kultury w Kolbuszowej, Muzeum Kultury Ludowej „Skansen”.
Dzieci spotkały się z przedstawicielami różnorakich zawodów (strażak, policjant), a także z twórcami ludowymi (w ich pracowniach lub w przedszkolu):
- Lokalnym artystą malarzem, rzeźbiarzem, który zapoznał dzieci ze sposobem rzeźbienia drewnie, przygotowaniem płótna i malowaniem oraz zaprosił dzieci do swojej pracowni – galerii;,
- Hafciarką, która zaznajomiła dzieci z różnymi rodzajami ściegów wykorzystywanych w hafciarstwie, pokazała różnego rodzaju hafty;
- Bibułkarka, która nauczyła dzieci tworzenia kwiatów z bibuły
- Zespołem ludowym „Lesiaki”, który zatańczył przed dziećmi kilka tańców ludowych oraz nauczył kilka kroków regionalnego tańca;
- Znawczynią lokalnych potraw regionalnych, z którą dzieci nauczyły się przygotowywać regionalne potrawy;
- Lokalnym historykiem, który zapoznał dzieci historią miasta, legendami, gwarą itp.
Inną formą realizacji programu edukacji regionalnej była organizacja kącika muzealnego w tworzenie, którego aktywnie włączyli się rodzice i dziadkowie.
W sali pojawiły się książki dotyczące Kolbuszowej, zdjęcia, widokówki oraz takie eksponaty jak: żelazka z duszą, żelazka na węgle, lampy naftowe, gliniane naczynia, tara do prania, kołowrotek, międlica, cierlica, sierp i szereg innych. Dzieci miały możliwość wielokrotnego oglądania, utrwalania nazw i zapoznania się ze sposobem działania wielu dla nich atrakcyjnych, ale i abstrakcyjnych przedmiotów. Kącik wzbudzał zainteresowanie nie tylko dzieci, ale także rodziców i gości odwiedzających placówkę. Eksponaty te dzieci mogły dotykać, obserwować sposób ich wykorzystania.
Bardzo ważnym momentem realizacji programu edukacji regionalnej był okres przedświąteczny. Dzieci wraz z rodzicami wykonywały ozdoby choinkowe z tradycyjnych materiałów wykorzystywanych do tego celu dawniej. Pojawiły się łańcuchy ze słomy, wycinanki, pawie oczka, a w okresie wielkopostnym tworzyły palmy z wykonanych wcześniej kwiatów z bibuły. Dzieci odwiedziły również kościół, aby podziwiać Szopkę Bożonarodzeniową, a także same wystawiły „Jasełka” dla najbliższych. Na zapusty pod okiem lokalnej znawczyni kuchni regionalnej uczyły się robić i piec faworki, uczyły się lokalnych przyśpiewek np. „Na zapusty”.
Dzięki wizycie lokalnej grupy folklorystycznej „Lesioki” dzieci miały okazję zapoznać się zestrojami lasowiackimi: męskim i kobiecym, przyśpiewkami i popularnymi tańcami.
W marcu 2018r. nawiązałam współpracę z Liceum Ogólnokształcącym w Kolbuszowej im. Janka Bytnara. Dzięki tejże, przedszkolaki mogły odwiedzić LO i uczestniczyć w zajęciach zorganizowanych praz pnia bibliotekarkę p. Agnieszkę Bałchan oraz uczennice tejże szkoły dotyczących postaci harcerza Janka Bytnara urodzonego w Kolbuszowej, poznały piosenki zabawy harcerskie. Dzieci uczestniczyły również w obchodach rocznicy Akcji pod Arsenałem w czasie, której z rąk okupanta został odbity Jan Bytnar. Przedszkolaki maszerowały w uroczystym pochodzie spod pomnika Janka Bytnara zlokalizowanego przy LO pod dom w którym urodził się bohater i tam złożyły wiązankę kwiatów.
W ramach edukacji regionalnej dzieci poznały również zagrodę lasowiacką jej wyposażenie, pasiekę, kościół, będąc w „Skansenie” w Kolbuszowej. Zobaczyły jak wyglądała dawniej szkoła, jakie było jej wyposażenie. Miały okazję obserwować jak wyglądała dawniej praca Lasowiaków. Dzieci uczestniczyły również w zajęciach „Malowany konik” – w czasie których poznały sposób wykonania dawnych zabawek z drewna, a jednocześnie mogły się nim pobawić.
W ramach programu dzieci spotkały się z najbliższymi na zajęciach otwartych w czasie których dzieci wybrały się na „spacer” po Kolbuszowej, gdzie miały okazję pochwalić się zdobytą wiedzą przed rodzicami i ją usystematyzować. Spotkanie zaowocowało stworzeniem wspólnego albumu „Moja Kolbuszowa”.
W ramach zajęć plastycznych dzieci:
- Tworzyły drzewo genealogiczne
- Próbowały odtworzyć architekturę Kolbuszowej, budynki zabytkowe i współczesne
- Ozdabiały herb Kolbuszowej wykorzystując różnego rodzaju techniki.
Zaangażowanie dzieci i rodziców znalazło także potwierdzenie w postaci udziału w zorganizowanym konkursie fotograficznym ”Najciekawsze miejsca w Kolbuszowej”. Dzieci wraz z rodzicami w różnych porach roku „polowały” z aparatem na ciekawe, mało znane miejsca w naszej miejscowości. Celem konkursu było budzenie zainteresowania historią i dniem dzisiejszym naszego miasta, zachęcanie do odkrywania na nowo miejsc powszechnie znanych lub mniej znanych, rodzinne spędzanie czasu wolnego.
Efektem konkursu było stworzenie wernisażu prac w galerii przedszkolnej oraz broszurki zawierającej reprodukcje zdjęć „Niezwykłe miejsca w Kolbuszowej” we współpracy z działem promocji miasta Kolbuszowa mieszczącym się przy Starostwie Powiatowym w Kolbuszowej. Na konkurs wpłynęło 26 prac. Każda została doceniona i nagrodzona.
Notatki dotyczące realizacji programu i opis poszczególnych wydarzeń umieszczałam w lokalnym miesięczniku „Przegląd Kolbuszowski”.
Projekt edukacyjny własny – „Rocznica beatyfikacji bł. Edmunda Bojanowskiego”
Założenia projektu
- Cel główny: przybliżenie postaci bł. Edmunda Bojanowskiego oraz integracja rodziny oraz współpraca między przedszkolami. Poprzez udział w programie możliwe będzie:
- Zdobywanie nowych doświadczeń
- Rozwijanie zainteresowania literaturą polską
- Promocja placówek przedszkolnych i miejscowości, w których funkcjonują
- Nawiązanie współpracy między przedszkolami
Cele szczegółówe
W zakresie rozwijania postaw:
- Rozwijanie umiejętności współdziałania w grupie;
- Wyrabianie nawyku wspólnej modlitwy, kierowanej do Boga i Najświętszej Marii Panny dziękczynienia oraz próśb przez wstawiennictwo bł. Edmunda Bojanowskiego;
- Wyrabianie nawyku szanowania i dbania symbole narodowe, religijne, o kronikę, książkę, figurę, inne rzeczy materialne by mogły służyć także i innym;
- Zachęcanie do właściwego i wartościowego spędzania czasu wolnego;
- Włączanie rodziców wżycie przedszkola.
W zakresie wiadomości i postaw:
- Zapoznanie z różnorodną literaturą dziecięcą;
- Zachęcanie do zainteresowania historią życia i działalności bł. Edmunda Bojanowskiego;
- Kształtowanie postawy patriotycznej;
- Wdrażanie do właściwego interpretowania tekstów;
- Współpraca z przedszkolami – ochronkami, której założycielem był bł. Edmund Bojanowski.